Słowo kolekcjonerstwo pochodzi od łacińskiej nazwy collectio – czyli zbiór. Polega na świadomym gromadzeniu przedmiotów w celu tworzenia zbiorów, wystaw i pokazów, kolekcji. Najczęściej w formie amatorskiej jako hobby – czyli pasji i zamiłowania do czegoś wykonywanej dla relaksu.
Kolekcjonować można w zasadzie wszystko, jednak najsłynniejsze pasje zbierackie otrzymały swoje nazwy. Niektóre z nich to:
Numizmatyka – zbieranie monet obiegowych lub monet kolekcjonerskich bibliofilstwo – książek zwłaszcza cennych i rzadkich, filatelistyka, zbieranie znaczków pocztowych, militarystyka – przedmiotów pochodzenia wojskowego, birofilistyka – przedmiotów związanych z piwem ( etykiet, podkładek pod kufle, kapsli, etykiet.
Kolekcjonowanie rozwija się już u dzieci w wieku przedszkolnym, i pielęgnowana może trwać przez całe życie. Co jednak leży u jego podstaw ? Spotkałem się z teorią, że jest to zaspokojenie wewnętrznej dziecięcej chęci zabawy, naszego wewnętrznego dziecka, które tkwi w nas od urodzenia do śmierci.
U podstaw każdej kolekcji leży, zainteresowanie daną dziedziną, rozwijając naszą pasję zdobywamy wiedzę i doświadczenie z zakresu rozmaitych dziedzin – takich jak historia, kulturoznawstwo, literatura, języki, modę, kulinaria itp. Nauka poprzez pasję jest niezwykle efektywna i dostarcza wiele radości. Wiedza zdobyta podczas tworzenia kolekcji może dać danej osobie status specjalisty w danej dziedzinie, co przekłada się na szacunek i uznanie.
Wiedząc czym jest kolekcjonerstwo wróćmy do pytania postawionego na wstępie. Aby przybliżyć się do znalezienia odpowiedzi, pozwolę posłużyć się dwoma przykładami.
W dzieciństwie w domu w którym mieszkałem – mieszkał zapalony kolekcjoner. Zbierał aż 3 grupy przedmiotów, pozornie od siebie odległe. Były to poroża zwierząt – jeleniowatych, ale nie tylko, monety Jagiellonów, oraz szable wojskowe. Pomimo różnorodności pasji, w każdej grupie był uznanym specjalistą. W jego kolekcjach znajdowały się najlepsze i najpiękniejsze przedmioty z danej tematyki. Kolekcje były kompletne, tzn. np. kolekcja monet jagiellońskich zawierała prawie wszystkie monety wybite przez królów z tej dynastii. Jego poroża wystawiane na wystawach zdobywały najwyższe miejsca i najwyższe oceny. Kolekcja szabel zachwycała urodą. Przed śmiercią swoje kolekcje zaproponował dwom muzeom. Do dziś zgormadzone przedmioty są ich ozdobom.
Inny przykład z drugiej strony medalu. Na jednym z programów emitowany jest program pt. „ wojny magazynowe”. Grupa handlarzy, licytuje w ciemno opuszczone boksy magazynowe, znajdując w nich często różne kolekcje. Celem programu jest osiągnięcie jak największego zysku. Większość znalezionych kolekcji posiada minimalna wartość muzealną, co obniża ich realna wartość do symbolicznych kwot. Kolekcje nie są kompletne ani złożone z unikalnych przedmiotów.
Najlepsze efekty udaje się uczestnikom programu uzyskać w przypadku monet srebrnych lub złotych. Te kolekcje pomimo braku kompletności i wartości muzealnej czy historycznej, są wykonane z metali szlachetnych, a te zawsze posiadają swoją wartość wewnętrzną równa przynajmniej cenie kruszcu.
Spróbujmy to podsumować nasze przykłady . Kolekcja która może przejść do historii powinna więc być:
- wybitna- tzn. zawierać najlepsze okazy jakie mogą wejść w jej skład.
- kompletna tzn. – jeśli zbieramy przedmioty ograniczone asortymentowo – dążmy do zebrania, wszystkich takich przedmiotów. Jeśli nie asortyment ogranicza lecz np. liczba producentów – starajmy się zebrać przedmioty wszystkich producentów, jeśli zbieramy poroża, skompletujmy wszystkie odmiany poroży danego gatunku, w najlepszych wydaniach i z jak najliczniejszymi wyjątkowymi egzemplarzami.
- wartość historyczna czy muzealna, – z czasem nawet etykiety zapałczane stają się przedmiotami historycznymi, zastanówmy się jednak ile lat musimy czekać aby zbierane przez nas współczesne kufle do piwa mogły znaleźć miejsce w muzeum. Może lepiej stworzyć kolekcję XVIII wiecznych kufli ?
- wartość wewnętrzna zbierając współczesne monety kolekcjonerskie – srebrne i złote, ich wartość nigdy nie spadnie poniżej ceny zawartego w nich kruszcu. Zbierając kapsle do piwa, jeśli nasza kolekcja nie będzie wybitna, kompletna czy historyczna, będzie miała wartość co najwyżej ceny złomu
- wartość kolekcjonerska – ostatnia jaka przychodzi mi do głowy. Zbierajmy przedmioty unikalne, wyprodukowane w niewielkiej liczbie egzemplarzy , unikalne lub nawet białe kruki. Im rzadszy przedmiot trafi do naszych zbiorów tym większa jest jego wartość kolekcjonerska. Aluminiowa moneta 5 zł z rybakiem z rocznika z najniższym nakładem posiada wartość kolekcjonerska większa niż srebrna moneta wybita w kilku milionowym nakładzie.
